اپيدميولوژي بيماري فاسيوليازيس در ايران

مقدمه: فاسيوليازيس بيماري انگلي ناشي از فاسيو هپاتيکا و فاسيو ژيگانتيکا از دسته کرم هاي ترماتود است ناقل اين بيماري در ايران حلزون آب شيرين بنام Lymnaea gedrosiana است و يکي از بيماري هاي انگلي مشترک ب انسان و دام مي باشد که درحال حاضر اين بيماري از بيش از 51 کشور و از تمام قاره هاي جهان گزارش مي شود و تعداد افراد آلوده در دنيا 2.4-17 ميليون نفر و افراد در معرض خطر 80 ميليون نفر و در ايران حدود 6 ميليون نفر برآورد شده است و استان گي ن یکی از کانون هاي مهم اندميک بيماري در جهان است در اين استان در 2 همه گيري بزرگ انساني در سال هاي 1368 و 1378 بيش از 15 هزار نفر مبت شدند و در فاصله اين 2 همه گيري و پس از آن نيز هر ساله صد ها نفر به اين بيماري مبت مي شوند اين مقاله گزارش آخرين وضعيت بيماري در ايران مي باشد.مواد و روش ها: با يک مطالعه توصيفي – مقطعي از سال 1378 لغايت 1388 و با استفاده از داده هاي نظام مراقبت جمع آوري شده در مرکز مديريت بيماري ها وضيعت بيماري مورد بررسي قرار گرفت و با استفاده از نرم افزار EPI6 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.يافته ها: تعداد بيماران از 2590 مورد در سال 1378 به 76 مورد در سال 1388 رسيده است استان هاي گي ن، مازندران، تهران، کرمانشاه، اردبيل، کهگيلويه و بويراحمد، خوزستان و لرستان به ترتيب بيش ترين شيوع را داشته اند. اغلب موارد مربوط به استان گي ن به ويژه شهرستان بندرانزلي است. %85 موارد در مناطق شهري و بقيه در مناطق روستايي اتفاق افتاده است. از نظر جنسي %34 مبت يان زن و %66 موارد مرد هستند گروه سني 50-30 سال بيش ترين آلودگي و گروه سني زير 10 سال کم ترين آلودگي را داشتند. از نظر ع يم باليني درد شکم در %82، ميالژي %60، ضعف و بي حالي %13.7، درد شانه %11.3، خارش %10.4 بيماران گزارش گرديده است. در %11 بيماران ميزان ائوزينوفيلي در خون محيطي بيش تر از %30 و در بقيه بيماران کم تر ازآن بوده است. در اکثر مبت يان مصرف سبزيجات محلي مانند چوقاق، خالواش، شاهي و ساير سبزيجات آبي با ابت به بيماري رابطه مستقيم داشته است. تمام بيماران محتمل و قطعي با داروي Egaten يا Triclabendazol تحت درمان قرار گرفتند.نتيجه گيري: با طراحي و اجراي نظام مراقبت جامع بيماري با توجه ويژه به اقدامات مربوط به گسترش آموزش هاي فني در پرسنل نظام س مت و اط ع رساني به ساکن استان هاي اندميک و مسافرين وارده به آن ها و اص ح و احداث سيستم هاي کشتار گاهي مدرن در مناطق بسيار اندميک مثل شهرستان انزلي، موارد بيماري همه ساله سير نزولي داشته است. به پزشکان توصيه مي شود در تشخيص بيماران با درد شکم، ضعف و بي حالي، کهير و خارش و ائوزينوفيلي خون محيطي و سابقه مسافرت به مناطق اندميک، فاسيوليازيس را در فهرست تشخيص هاي افتراقي خود قرار دهند.